Opieka wytchnieniowa
Treść
Program „Opieka wytchnieniowa”
dla Jednostek Samorządu Terytorialnego – edycja 2026
1. Program adresowany jest do gmin i powiatów, które zorganizują usługi opieki wytchnieniowej dla członków rodzin lub opiekunów sprawujących bezpośrednią opiekę nad:
1) dziećmi od ukończenia 2. roku życia do ukończenia 16. roku życia posiadającymi orzeczenie o niepełnosprawności lub
2) osobami niepełnosprawnymi posiadającymi:
a) orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo
b) orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, zgodnie z art. 5 i art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej
i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych – którzy wymagają usług opieki wytchnieniowej.
Opieka wytchnieniowa ma za zadanie odciążenie członków rodzin lub opiekunów osób
z niepełnosprawnościami poprzez wsparcie ich w codziennych obowiązkach przez zapewnienie czasowego zastępstwa.
Dzięki temu wsparciu osoby zaangażowane na co dzień w sprawowanie opieki dysponować będą czasem, który będą mogły przeznaczyć na odpoczynek i regenerację, jak również na załatwienie niezbędnych spraw życiowych.
Usługi opieki wytchnieniowej mogą służyć również okresowemu zabezpieczeniu potrzeb osoby z niepełnosprawnością w sytuacji, gdy opiekunowie z różnych powodów nie będą mogli wykonywać swoich obowiązków.
Usługi opieki wytchnieniowej muszą być prowadzone z poszanowaniem podmiotowości oraz potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Usługi opieki wytchnieniowej przysługują w przypadku zamieszkiwania członka rodziny lub opiekuna, we wspólnym gospodarstwie domowym z osobą z niepełnosprawnością, która wymaga stałego wsparcia w zakresie potrzeb życia codziennego.
Aktywność zawodowa, nie wyklucza członka rodziny lub opiekuna, z możliwości uzyskania usługi opieki wytchnieniowej.
O wszelkich zmianach mających wpływ na prawo i warunki korzystania z usług opieki wytchnieniowej w ramach Programu (np. utrata statusu osoby
z niepełnosprawnością, zmiana stopnia niepełnosprawności, uczestnik Programu jest obowiązany niezwłocznie poinformować gminę/powiat lub inny podmiot któremu gmina/powiat zleciła realizację usług opieki wytchnieniowej lub od którego gmina/powiat nabywa usługi opieki wytchnieniowej, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia nastąpienia zmiany.
Na potrzeby realizacji Programu za członków rodziny osoby z niepełnosprawnością uznaje się wstępnych oraz zstępnych, krewnych w linii bocznej, małżonka, wstępnych oraz zstępnych małżonka, krewnych w linii bocznej małżonka, zięcia, synową, macochę, ojczyma oraz osobę pozostającą we wspólnym pożyciu, a także osobę pozostającą w stosunku przysposobienia z osobą z niepełnosprawnością.
Na potrzeby realizacji Programu za opiekuna osoby z niepełnosprawnością uznaje się opiekuna sprawującego bezpośrednią opiekę nad osobą posiadającą orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności oraz opiekuna sprawującego bezpośrednią opiekę nad dzieckiem od ukończenia 2. roku życia do ukończenia 16. roku życia posiadającym orzeczenie o niepełnosprawności (w tym opiekuna sprawującego opiekę w ramach rodziny zastępczej i rodzinnego domu dziecka).
Niezbędne dokumenty:
Karta zgłoszenia:
Zalacznik-nr-7-do-Programu-OW-JST-2026_karta zgłoszenia
Klauzula RODO Ministerstwa:
Zalacznik-nr-11-do-Programu-OW-JST-2026_klauzula RODO
Kserokopia orzeczenia o niepełnosprawności
Oświadczenie o wspólnym zamieszkiwaniu z osoba niepełnosprawną
Szczegółowe informacje znajdują się na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: